«Ύβρις»: Το μέγα σφάλμα που ποτέ δεν μένει ατιμώρητο

     Η έννοια της «Ύβρεως» αποτελούσε μια εκ των βασικότερων αντιλήψεων της κοσμοθεωρίας των αρχαίων μας προγόνων. Μέσω τη σοφίας τους είχαν συλλάβει μοναδικά την έννοια και την θεωρία της, καθώς είχαν επιτύχει την ύψιστη διαύγεια σκέψης. Όταν κάποιος υπερεκτιμούσε τις ικανότητες και την δύναμη του, συμπεριφερόμενος  με τρόπο αλαζονικό, προσβλητικό και βίαιο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας και απέναντι στον άγραφο θεϊκό νόμο, που λειτουργία τους ήταν να επιβάλλουν όρια και μέτρα στην ανθρώπινη δράση, θεωρούνταν ότι διέπραττε «ύβριν». Αυτή η συμπεριφορά έμοιαζε με μια προσπάθεια υπέρβασης της θνητής του φύσης και την επιθυμία του να εξομοιωθεί με τους θεούς, με συνέπεια την προσβολή και την οργή τους.

     Αυτή η βίαια και αυθάδης συμπεριφορά αποτελούσε κατ’ ουσίαν παραβίαση της ηθικής τάξης και απόπειρα ανατροπής της κοινωνικής ισορροπίας. Γινόταν αντιληπτή σαν προσπάθεια κατάλυσης της ευταξίας που διέπει τον Κόσμο και καίρια πεποίθηση ήταν ότι τελικά θα οδηγούσε πρώτα στην πτώση και την καταστροφή του «υβριστή». Θεμελιώδης, όμως, ήταν και η αντίληψη που υπήρχε για την επικείμενη συνέχεια αυτού, καθώς ακολουθούσε η «Άτις», η «Νέμεσις» και η «Τίσις». Η ύβρις ήταν αυτή που προκαλούσε την επέμβαση των θεών, οι οποίοι έστελναν στον υβριστή την «Άτη», δηλαδή την τύφλωση του νου. Αυτή με τη σειρά της οδηγούσε τον υβριστή σε νέες ύβρεις, μέχρι τη στιγμή που θα διέπραττε μια νέα ανοησία, ένα νέο ατόπημα εντός της έπαρσης του. Θα υπέπιπτε σε ένα πολύ σοβαρό σφάλμα, το οποίο θα εξαπέλυε την «Νέμεση», την οργή των θεών, που επιφέρει την «Τίση», την τιμωρία, την συντριβή και την οριστική καταστροφή του.

     Πέρα, όμως, από αυτήν την αλαζονική και ανήθικη συμπεριφορά, σήμαινε κάτι που θίγει την τιμή και την αξιοπρέπεια κάποιου. Συνεπώς, η έννοια της ύβρεως φέρεται να είναι συνώνυμη με την έννοια του ανθρώπινου ολέθρου, καθώς περικλείει εντός της ότι οφείλει να αποφεύγει ο άνθρωπος. Και αυτό δεν είναι άλλο από την υπερβολή και την έπαρση, την αυθάδικη βία, την προσβολή του φυσικού και ανθρώπινου μέτρου, την βουλιμία για α-λογισμό και στρεψοδικία και συνεπώς, την προσβολή του θείου, της κοσμικής τάξης και ισορροπίας. Αυτός που ασκεί την ύβρη πάντοτε τείνει να επικαλύπτει το φθονερό και καταστροφικό του έργο, το οποίο μπορεί να διαπράττει από θέση ισχύος. 

     Ο τρόπος με τον οποίο εγκαθίσταται στην ανθρώπινη ζωή  είναι μέσο του βιασμού του μέτρου και της αρμονίας. Όπως, χαρακτηριστικά αποφαινόταν ο Ηράκλειτος, λαμβάνει τη μορφή της καταστρατήγησης του «ξυνού λόγου», του Κοινού – Καθολικού Νου. Ακόμη, πολύ ευστόχως, παρατηρούσε ότι: «την έπαρση πρέπει να κατασβήνει κανείς περισσότερο και από την πυρκαγιά».

     Ωστόσο, η πολιτική διάσταση της ύβρεως είναι ουσιώδης και υπαρκτή. Στο θρησκευτικό επίπεδο, οι θεοί τιμωρούσαν τους ανθρώπους που διέπρατταν ύβρη, καθώς γίνονταν δέσμιοι της ξιπασιάς, της υπερβολής και της παντός είδους ακολασίας. Στο πεδίο της πολιτικής, όμως, της δημόσιας δραστηριότητας της πόλης, όσοι με το έργο τους κατέληγαν υβριστές, δεν απέφευγαν με κανέναν τρόπο τον όλεθρο, τον οποίοι οι ίδιοι απεργάζονταν για τους άλλους. Συχνά το μέγα ατόπημα της ύβρεως συνυφαίνεται με τη δύναμη, την ισχύ και την εξουσία. Όπου υπάρχει βίαια πολιτική κυριαρχία, όπου επικρατεί ισχυρή δεσποτεία, συχνά εμφανίζεται η ύβρις, καθώς εκεί συμβαίνει η υπέρβαση του ανθρώπινου μέτρου. Αυτό, όμως, που δεν συλλογιέται ο ξιπασμένος και αλαζόνας άνθρωπος είναι ότι το σφάλμα αυτό, πέρα από την πρόκληση μεγάλων συμφορών για τον καταδυναστευόμενο, εμπεριέχει νομοτελειακά την επιστροφή του κακού στον ίδιο τον δυνάστη που το προκαλεί.

     Στην ουσία πρόκειται για εκείνο τον ανορθολογισμό που αντιστρατεύεται ευθέως την φυσιολογική, την κατά τον ρυθμό του κοινού λόγου εξέλιξη των ανθρωπίνων πραγμάτων. Αυτό συμβαίνει με εκείνους που παραβιάζουν κατ’ εξακολούθηση τον κοινό λόγο, δηλαδή την ανθρώπινη - κοινωνική συνθήκη ζωής. Οφείλουν, όμως, να γνωρίζουν ότι δεν δύναται να αποφύγουν το φυσικό επακόλουθο, που δεν είναι άλλο από την παραδειγματική τους τιμωρία. Οι συμφορές που προκαλούν επιστρέφουν σε αυτούς, μέσω της ολοκληρωτικής καταστροφής τους. Η γέννηση και η ωρίμανση της λειτουργίας της ύβρεως κατά την άσκηση της εξουσίας, ανήκει στους άγραφους νόμους αυτής. Όσο αυξάνεται και βιώνει την στιγμιαία της κυριαρχία ως αιώνια πραγματικότητα, τότε είναι που αρχίζει να βιώνει το συναίσθημα του φόβου πιο έντονα, καθώς γεννιέται η ανασφάλεια, γιγαντώνεται η καχυποψία, αλλά ταυτόχρονα και το μίσος στους «υποτελείς» της. Αυτή ακριβώς τη στιγμή είναι που εξαπολύονται και οι τελευταίοι κεραυνοί της πολιτικής ύβρεως.

     Πανομοιότυπα λειτουργεί και η σύγχρονη πολιτική ύβρη των καθεστωτικών ανδρείκελων, που λυμαίνονται την πατρίδα μας και καταστρατηγούν την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια. Άριστοι γνώστες του στρεψόδικου λόγου, της ψευδολογίας και της ανηθικότητας, επαγγελματίες πολιτικάντηδες – καρεκλοκένταυροι, καταπνίγουν κάθε αντίπαλη φωνή, κάθε αλήθεια που ακούγεται, με την γεμάτη μίσος, βίαιη δράση τους, συγκαλύπτοντας τις αιτίες και τους εκάστοτε υπεύθυνους της καταστροφής. Σήμερα, λοιπόν, εντός αυτού του κυκεώνα αλητείας και διαφθοράς που μαστίζει αυτόν τον ευλογημένο τόπο, βιώνουμε ξεκάθαρα τον απόλυτο βαθμό της πολιτικής ύβρεως. Η καθεστηκυία τάξη της κλεπτοκρατίας και του εθνομηδενισμού, αυτοί οι απάτριδες, οι «μικροί» και οι «λίγοι», θεωρούν ότι μπορούν να πράττουν ότι θέλουν και όπως το θέλουν.

     Φαίνεται να αγνοούν, όμως, ότι σε αυτή την περίπτωση δεν έχουν να κάνουν με υποτελείς, όπως πολύ θα επιθυμούσαν. Ο ελληνικός λαός έχει αφυπνιστεί και η αρχή του τέλους τους έχει συντελεστεί προ πολλού. Μπορεί να υπέμεινε πολλά, αλλά η Αξιοπρέπεια, η Περηφάνια και η Τιμή του είναι υπεράνω όλων. Έχει αντιληφθεί τον λόγο της συνεχής απόπειρας καταδυνάστευσης του και έτσι,  το παραμύθι τους δεν πουλάει πια. Έπαιξαν και έχασαν. Αλλά αυτή τη φορά η κενότητα και η ματαιοδοξία τους, η υπέρμετρη έπαρση και αθλιότητα τους, η ψευδαίσθηση που τρέφουν χρόνια ολόκληρα τώρα ότι είναι οι χειριστές των πάντων, της μοίρας και της ζωής μας, είναι η αιτία που τους οδήγησε να χάσουν ότι είχαν υφαρπάξει με τόσο δολιότητα και αλαζονεία, την άλλοτε εμπιστοσύνη κάποιας σημαντικής μερίδας συμπολιτών μας, που ποτέ δεν φανταζόταν ότι είχε στηθεί εναντίον της μια βρώμικη επιχείρηση εξαπάτησης και εξολόθρευσης της. Επειδή, όμως, αυτός ο κόσμος κινείται με ρυθμό νομοτελειακό, αυτοί οι άθλιοι αντιμετωπίζουν ήδη την καταδίκη του ελληνικού λαού. Και ξέρουν πολύ καλά ότι επίκειται ο επερχόμενος όλεθρος τους, κάτι που προσπαθούν να αποφύγουν με κάθε τρόπο. Μάταια. Όποιος αναρριχείται και επιβάλλεται με τη βία, πάντοτε φτάνει η στιγμή της καταβαράθρωσης του. Ας μην λησμονούνε, λοιπόν, οι δυνάστες της Πατρίδας και του Έθνους μας την ύπαρξη των άγραφων νόμων που παρενέβησαν κατ’ εξακολούθηση, ούτε και ότι αυτός ο κόσμος διέπεται από κάποιες φυσικές αρχές, που πάντοτε στο τέλος επικρατούν, καθώς τίποτα δεν μπορεί να τις καταλύσει.

ΠΗΓΗ: ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ