Συμπληρώνονται
64 χρόνια από τις νικηφόρες μάχες του
Εθνικού Στρατού στο Γράμμο-Βίτσι και
την συντριβή των κουμμουνιστοσυμμοριτών
(1946-1949). Μια ξεχασμένη Εθνική νίκη είναι
αυτή που γιορτάζουμε αυτές τις ημέρες, μια
νίκη που το αριστερό κράτος της
μεταπολίτευσης θέλει να σβήσει. Είναι
η τελική νίκη κατά του συμμοριτοπολέμου. Τον
Αύγουστο του 1949 διεξήχθη η επιχείρηση
"ΠΥΡΣΟΣ" στο Γράμμο, στο τελευταίο καταφύγιο
των συμμοριτών, η πρώτη φάση της επιχείρησης,
ο «ΠΥΡΣΟΣ A'», άρχισε τη νύχτα 2ας προς 3η
Αυγούστου 1949 στον Γράμμο και ήταν
παραπλανητικού χαρακτήρα, αποσκοπώντας
να πείσει τον αντίπαλο ότι ήταν η κύρια
επίθεση ώστε να τον καθηλώσει στις
θέσεις του ή και να παρασύρει άλλες
δυνάμεις των κουμμουνιστοσυμμοριτών από το Βίτσι που
θα έσπευδαν να βοηθήσουν τους συντρόφους
τους. H επιχείρηση ανατέθηκε σε μονάδες
του A' Σώματος Στρατού, το οποίο, με δύο
μεραρχίες και μία ανεξάρτητη ταξιαρχία
υποστηριζόμενες από άλλα τμήματα
πεζικού, πυροβολικό, άρματα μάχης και
αεροπορία, αντιμετώπισε τις δυνάμεις
των κουμμουνιστοσυμμοριτών, δύο μεραρχίες
επίσης, αλλά με μειωμένη σύνθεση, δύο
ανεξάρτητες ταξιαρχίες, δεκαέξι πυροβόλα,
δύο όλμους και αντιαρματικά και
αντιαεροπορικά πυροβόλα.
Οι εχθροπραξίες κράτησαν έξι ημέρες και οι Εθνικές δυνάμεις όχι μόνο κατόρθωσαν να καθηλώσουν τις δυνάμεις του εχθρού αλλά και κατέλαβαν σημαντικές στρατηγικές θέσεις στον Βορειοανατολικό και στον Νότιο Γράμμο. Στις 10 Αυγούστου εξαπολύθηκε ο «ΠΥΡΣΟΣ B'», η κύρια φάση της όλης επιχείρησης, που είχε στόχο να εξοντώσει τις δυνάμεις του Δ.Σ.Ε. (Δημοκρατικού Στράτου Ελλάδος) που βρίσκονταν στο Βίτσι, σε θέσεις εξαιρετικά οχυρωμένες, και την οποία ανέλαβε το B' Σώμα Στρατού. Έξι μεραρχίες, ένα ελαφρό σύνταγμα πεζικού, έξι τάγματα εθνοφρουρών, τέσσερα συντάγματα πεδινού πυροβολικού, τρεις μοίρες μέσου πυροβολικού, τέσσερις μοίρες ορεινού πυροβολικού, δύο συντάγματα αναγνωρίσεως και μία ίλη αρμάτων μάχης, σύνολο περίπου 60.000 ανδρών, καθώς και 87 αεροπλάνα είχαν απέναντί τους δύο μεραρχίες, δύο ταξιαρχίες και μερικά τμήματα του Δ.Σ.Ε. (Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδος), δηλαδή σύνολο περίπου 8.000 μαχητών υποστηριζόμενων από σαράντα πέντε ορεινά, δεκαπέντε αντιαεροπορικά και δύο αντιαρματικά πυροβόλα. H μάχη υπήρξε σκληρή και πεισματική και από τις δύο πλευρές, αλλά η υπεροχή του Εθνικού Στρατού σε αριθμό ανδρών και σε ποσότητα και ποιότητα οπλισμού, καθώς και η αρτιότερη εκπαίδευσή του και ιδιαίτερα των ειδικών δυνάμεων καταδρομών, του εξασφάλισαν τη νίκη. Οι μονάδες του Εθνικού Στρατού κατέλαβαν τις σημαντικότερες οχυρωμένες θέσεις, κατόρθωσαν να βρεθούν στα νώτα του εχθρού και στις 16 Αυγούστου το Βίτσι είχε εκκαθαριστεί πλήρως από τους κουμμουνιστοσυμμορίτες. Το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών τους ωστόσο, υπό το καταιγιστικό πυρ των αντιπάλων τους, κατόρθωσε να διαφύγει. Πρώτος σταθμός τους ήταν η μικρή χερσόνησος Πυξός, ανάμεσα στη Μικρή και στη Μεγάλη Πρέσπα. Ούτε εκεί όμως μπόρεσε να μείνει για πολύ λόγω των αεροπορικών επιθέσεων και του κινδύνου απόβασης των Εθνικών δυνάμεων. Τελικά οι διασωθέντες του Βίτσι, μέσω Αλβανίας, κατόρθωσαν να φτάσουν στον Γράμμο. Οι απώλειες σε αυτή τη φάση της επιχείρησης του Εθνικού Στρατού ήταν 256 νεκροί αξιωματικοί και στρατιώτες και 1.336 τραυματίες, ενώ για τον Δ.Σ.Ε. (Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδος) οι νεκροί ήταν 1.182 και οι αιχμάλωτοι 634. Στα χέρια του Εθνικού Στρατού έπεσαν 40 πυροβόλα, 33 αντιαρματικά, 16 αντιαεροπορικά, 115 όλμοι και άλλα είδη οπλισμού.
H τρίτη και
τελευταία φάση της επιχείρησης, ο «ΠΥΡΣΟΣ Γ'», που στρεφόταν και αυτή κατά του
Γράμμου, όπου τώρα είχαν συγκεντρωθεί
όλες οι δυνάμεις του Δ.Σ.Ε. (Δημοκρατικού
Στρατού Ελλάδος), οι δυνάμεις
που αντιπαρατάχθηκαν ήταν για τον Εθνικό
Στρατό πέντε μεραρχίες, μία ανεξάρτητη
ταξιαρχία, τέσσερα ελαφρά συντάγματα
πεζικού, εκατόν είκοσι πυροβόλα, πολλά
άρματα μάχης και τεθωρακισμένα και
ισχυρή δύναμη αεροπορίας, ενώ ο Δ.Σ.Ε. (Δημοκρατικός Στράτος Ελλάδος) διέθετε
συνολικά λίγο περισσότερους από 12.000
μαχητές, συμπεριλαμβανομένων και των
6.000 που είχαν φτάσει από το Βίτσι.
Με αυτόν τον
συσχετισμό δυνάμεων οι προοπτικές για
τον Δ.Σ.Ε. (Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδος)
διαγράφονταν ζοφερές. Τούτο δεν απέτρεψε
τον Ζαχαριάδη από το ακόλουθο διάγγελμα:
«Ο εχθρός
συγκεντρώνεται στο Γράμμο για μια
αποφασιστική αναμέτρηση. Στο Γράμμο
έχουμε όλες τις δυνατότητες να καταφέρουμε
το θανάσιμο πλήγμα στον εχθρό. Εχουμε
αρκετές δυνάμεις και μέσα. Πιο πλεονεκτικό
έδαφος. Στο Γράμμο απέτυχε πέρσι ο
μοναρχοφασισμός. Στο Γράμμο φέτος του
καταφέραμε σοβαρό πλήγμα. Στο Γράμμο
από τις 2 μέχρι τις 8 Αυγούστου έσπασε
τα μούτρα του. Εχουμε και την πείρα του
Βίτσι και το σοβαρό μάτωμα που προκαλέσαμε
στον εχθρό στο Βίτσι. Εδώ μπορούμε και
πρέπει να θάψουμε το μοναρχοφασισμό».
H επίθεση εξαπολύθηκε τα ξημερώματα της
25ης Αυγούστου. Οι κουμμουνιστοσυμμοριτές αμύνθηκαν
πεισματικά. Την επομένη κιόλας, μία μεραρχία του
Εθνικού Στρατού κατόρθωσε να υπερκεράσει
τη γραμμή άμυνας του Δ.Σ.Ε. και να βρεθεί
στα μετόπισθεν του, όπου κατέλαβε την
Πόρτα Οσμάν, κύριο σημείο εξόδου των
ανταρτών προς την Αλβανία. Απέναντι
στον κίνδυνο να αποκλειστεί και η
μοναδική απομένουσα δίοδος Μπάρα και
οι δυνάμεις του Δ.Σ.Ε. να βρεθούν
περικυκλωμένες, το Πολιτικό Γραφείο
του K.K.E. τους διέταξε να εκκενώσουν τον
Γράμμο και να περάσουν στην Αλβανία.
Στις 29 Αυγούστου ο Δ.Σ.Ε. είχε εγκαταλείψει
το άλλοτε τρομερό οχυρό και ορμητήριό
του. Με την κατάληψη του υψώματος Κάμενικ,
την επομένη, ο Εθνικός Στρατός κατέλαβε
ολοκληρωτικά τον Γράμμο. Ηταν ο επίλογος
μιας τραγωδίας που άρχισε το 1941 οταν το
Κ.Κ.Ε. ''χρησιμοποίησε'' τον πατριωτισμό
των Ελλήνων δημιουργώντας ''αντιστασιακό
στρατό'' με απώτερο σκοπό την κατάληψη
της εξουσίας όταν οι συνθήκες θα το
επέτρεπαν.Τα σχεδιά τους αποτράπηκαν
χάρη στην πίστη, την ανδρεία και τον πατριωτισμό
που επέδειξαν οι Εθνικές δυνάμεις.
ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ - ΖΗΤΩ Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ !